5 najpiękniejszych kołysanek dla dzieci
Ostatnio aktualizowane: 22.01.25
Chyba nie ma osoby, która nie słyszała o kołysankach. Nic dziwnego, bo piosenki do usypiania dzieci funkcjonują w każdej kulturze. Pierwsze z kołysanek nie były opatrzone tekstem, bo to właśnie melodia i jej uspokajające brzmienie działa usypiająco na maluszka. Dla niemowlęcia, które nie rozumie słów piosenki są one sprawą drugorzędną. Natomiast nie jest to nieznacząca sprawa dla matki. Choć pierwsze stare kołysanki rozprawiały o codziennych problemach ba, nawet zawierały groźby co się stanie, gdy niemowlę szybko nie uśnie, ale ich łagodny charakter przekazu usypał dzieciątko. Dzisiejsze kołysanki na dobranoc mają teksty przeważnie adresowane do maluszków, co nie znaczy, że dla matek teksty stały się mniej ważne. Każda z matek ma swoje ulubione treści, które trafiają jej do serca i które mama sama chce przekazać swojemu dziecku. Co więcej, dziś możemy spotkać nie tylko te „domowe” kołysanki dla maluszków przekazywane pokoleniami. Dzisiejsze najpiękniejsze kołysanki to często utwory artystyczne, do których teksty piszą znani twórcy, a muzyką opatrują sławni kompozytorzy.
Dlaczego warto śpiewać piosenki kołysanki dla dzieci
Zacznijmy od tego, że śpiewanie kołysanki usypianki dla dzieci to coś, co naturalnie do nas samo przychodzi, gdy mamy usypiać maluszka. Nie musi to być artystyczny utwór, opatrzony uznaną muzyką i słowami. Gdy spojrzysz na łóżeczko turystyczne, w którym leży małe dzieciątko, nucenie kołysanki samo wydobywa się z piersi. Ten czas spokoju, dla mamy i dziecka, pozwoli wyciszyć się obojgu, a mamie złapać chwile wytchnienia.
Kołysanka dla małych dzieci daje nie tylko chwile wytchnienia i wyciszenia. Dla maluszka jest to sposób na ograniczenie docierania do niego bodźców zewnętrznych. A dla rodziców czy dziadków moment sam na sam z pociechą, której można przekazać wiele uczuć. Dziecko nawet nie musi rozumieć śpiewanych słów, ważna jest ich intonacja, uspokajający ton pełen miłości. Dziecko wsłuchując się w melodię, rytm i uspokajającą tonację odbiera emocje, poczucie bezpieczeństwa i miłości. Takie chwile to również wzajemne uczenie się siebie, budowanie więzi emocjonalnej i wrażliwości na wzajemne potrzeby. Poczucie bezpieczeństwa buduje nie tylko wspomniany wcześniej spokojny ton, ale u dziecka od mniej więcej pół roku i dalej ważne też stają się codzienne rytuały. Kołysanki dla maluszka też nimi są i stanowią sygnał, że czas zasypiać.
O ile na początku życia kołysanki dla niemowląt budują relacje, poczucie bezpieczeństwa, wyciszają i uspokajają, o tyle starszym dzieciom pozwalają mieć mamę czy tatę w tym właśnie czasie na wyłączność. Kołysanki dla dzieci śpiewane do snu potrafią odwrócić uwagę od bolącego brzuszka czy kolana po ostatnim upadku. A dodatkowo przytulanie, głaskanie czy kołysanie koi niepokój i niezadowolenie. U starszych dzieci kołysanki dla dzieci po polsku, angielsku, niemiecku czy w jakimkolwiek innym języku budują nie tylko umiejętności muzyczne, ale też pozwalają na naukę słownictwa w przyjemny sposób. Powtarzane piosenki po wielokroć stają się przyczynkiem do rozwoju mowy we własnym lub obcym języku.
Choć medycyna neonatologiczna stoi na coraz wyższym poziomie i wiele wad rozwojowych dostrzega, to jednak nie można odmówić kolejnej funkcji jaką pełni kołysanka dla niemowlaka. Jeśli twoje dziecko nie reaguje na dźwięk melodii, nie utrzymuje kontaktu wzrokowego na początku śpiewania, może świadczyć to o stanie chorobowym. Należy bacznie się przeglądnąć i zbadać czy nie występują objawy głuchoty, albo innych emocjonalnych zaburzeń.
Kiedy zacząć śpiewać kołysanki
Z całą pewnością dziecko świadomie może zacząć słuchać, gdy osiągnie 4 -5 miesiąc życia. W tym czasie zaczyna się już interesować światem zewnętrznym, rozpoznaje głosy najbliższych i na nie reaguje. Jednak są opinie, że dziecku należy śpiewać jeszcze przed narodzinami. Niektóre badania wskazują, że dziecko zapamiętuje piosenki, jakie mama słuchała podczas ciąży i te pomagają mu się łatwiej uspokoić. Nie mamy pewności, w jakim czasie dziecko od emocjonalnego odbierania bliskości i czułości przechodzi do świadomego słuchania. Faktem jest, że od narodzin dziecko potrzebuje czułości i poczucia bezpieczeństwa, które daje bliskość rodzica, a jeśli ta bliskość jest podbudowywana melodią – łatwiej jest dziecku kojarzyć piosenkę z przyjemnością.
Najpopularniejsza kołysanka dla dzieci i jej tekst
Trochę przewrotny ten podtytuł, bo każda z piosenek może być popularna w jednym regionie, a w innym mało znana. Zwykle melodie te są ponadczasowe i przekazywane z pokolenia na pokolenie i przez nas śpiewana jest chętnie ta kołysanka dla dzieci do spania, którą sami jako dzieci słuchaliśmy.
Na Wojtusia z popielnika
Dla wielu to najpiękniejsza kołysanka dla dzieci, bo znana z własnego dzieciństwa. Piosenka była już znana w XIX w. Owa „iskiereczka” to coś magicznego w piosence i sprawczego, bo za jej pomocą rozpoczyna się opowieść:
Z popielnika na Wojtusia
Iskiereczka mruga
Chodź opowiem Ci bajeczkę
bajka będzie długa.
Była sobie raz królewna
pokochała grajka
Król wyprawił im wesele
I skończona bajka.
Była sobie Baba-Jaga
Miała chatkę z masła,
A w tej chatce same dziwy
Psst, iskierka zgasła.
Z popielnika na Wojtusia
Iskiereczka mruga
Chodź opowiem Ci bajeczkę,
bajka będzie długa.
Już ci Wojtuś nie uwierzy
Iskiereczko mała.
Chwilę błyśniesz, potem gaśniesz,
Oto bajka cała.
Ach śpij kochanie
To polska melodia, ta najpiękniejsza kołysanka została napisana przez Henryka Warsa w 1938 roku. Łagodne słowa o usypianiu zadziałają na każdego rozbrykanego malucha. To kołysanka dla noworodka jak i starszego dziecka, bo spokojna melodia i taki sam głos mamy odprężą dziecko i ułatwią zasypianie. Oto jej tekst:
W górze tyle gwiazd,
w dole tyle miast.
Gwiazdy miastom dają znać,
że dzieci muszą spać…
Ach śpij kochanie.
Jeśli gwiazdkę z nieba chcesz, dostaniesz.
Czego pragniesz daj mi znać,
ja ci wszystko mogę dać.
Więc dlaczego nie chcesz spać???
Ach, śpij, bo nocą,
kiedy gwiazdy się na niebie złocą,
wszystkie dzieci, nawet złe
pogrążone są we śnie,
a ty jedna tylko nie….
Aaa… Aaa…
Były sobie kotki dwa.
Aaa… Aaa…
Szarobure, szarobure, obydwa.
Ach, śpij, bo właśnie
księżyc ziewa i za chwilę zaśnie.
A gdy rano przyjdzie świt
księżycowi będzie wstyd,
że on zasnął, a nie ty.
W górze tyle gwiazd,
w dole tyle miast.
Gwiazdy miastom dają znać,
że dzieci muszą spać…
Był sobie król
To pieśń oparta o tradycyjną melodię ludową. Autorką tekstu jest Janina Porazińska, znana pisarka i redaktorka okresu międzywojennego rozmiłowana w polskim folklorze. Rozpowszechniła tę kołysankę również Maryla Rodowicz wydając w 1984 roku album z utworami dla dzieci zatytułowany „Był sobie król”.
Już księżyc zgasł zapadła noc
Sen zmorzył mą laleczkę
Więc oczka zmruż i zaśnij już
Opowiem Ci bajeczkę
Więc oczka zmruż i zaśnij już
Opowiem Ci bajeczkę
Był sobie król był sobie paź
I była też królewna
Żyli wśród róż nie znali burz
Rzecz najzupełniej pewna
Żyli wśród róż nie znali burz
Rzecz najzupełniej pewna
Kochał ją król kochał ją paź
Królewską te dziewoje
Królewna też kochała ich
Kochali się we troje
Królewna też kochała ich
Kochali się we troje
Tragiczny los okrutna śmierć
W udziale im przypadła
Króla zjadł kot pazia zjadł pies
Królewnę myszka zjadła
Króla zjadł kot pazia zjadł pies
Królewnę myszka zjadła
Lecz żeby Ci nie było żal
Dziecino ma kochana
Z cukru był król z piernika paź
Królewna z marcepana
Z cukru był król z piernika paź
Ta Dorotka, ta malusia
Autorką tekstu jest Janina Porazińska, długoletnia redaktorka pisma dla młodzieży „Płomyk” i dla dzieci „Płomyczek”. Tekst piosenki sprawia, że wiele polskich dziewczynek identyfikuje się z tytułową Dorotką, z resztą tekst jest tak napisany, że daje możliwość niemal dowolnej zmiany imienia.
Ta Dorotka, ta malusia, ta malusia,
Tańcowała dokolusia, dokolusia,
Tańcowała ranną rosą, ranną rosą
I tupała nóżką bosą, nóżką bosą.
Ta Dorotka, ta malusia, ta malusia,
Tańcowała dokolusia, dokolusia,
Tańcowała i w południe, i w południe,
Kiedy słonko grzało cudnie, grzało cudnie.
Ta Dorotka, ta malusia, ta malusia,
Tańcowała dokolusia, dokolusia,
Tańcowała wieczorami, wieczorami,
Kiedy słonko za górami, za górami.
A teraz śpi w kolebusi, w kolebusi,
Na różowej swej podusi, swej podusi,
Chodzi senek koło płotka, koło płotka,
Cicho…bo tu śpi Dorotka, śpi Dorotka.
Idzie niebo ciemną nocą
To kołysanka o tekście napisanym przez Ewę Szelburg-Zarembinę, polską powieściopisarkę spełniającą się między innymi w twórczości dla dzieci i młodzieży. Muzykę skomponował Tadeusz Mayzner. Kołysanka zyskała dużą popularność, najbardziej znane wykonanie to śpiew Grzegorza Turnau z Magdą Umer.
Idzie niebo ciemną nocą,
ma w fartuszku pełno gwiazd.
Gwiazdki błyszczą i migocą,
aż wyjrzały ptaszki z gniazd.
Jak wyjrzały, zobaczyły,
to nie chciały dłużej spać.
Kaprysiły, grymasiły,
żeby im po jednej dać.
Gwiazdki nie są do zabawy,
bo by nocka była zła.
Jak usłyszy kot kulawy,
śpijcie ptaszki, aaa…
W dzisiejszych czasach, dobie Internetu, nie ma problemu z pozyskaniem tekstu kołysanek, wystarczy wejść do przeglądarki, wpisać szukany tytuł, a wynik nas zaskoczy swoją ilością. Bardziej teraz zwracamy uwagę na kołysanki dla dzieci nie to, gdzie je posłuchać, ale w czyim wykonaniu i z jakiego rodzaju muzyką. Na przykład do usypiania dzieci współczesnym rodzicom często służy kołysanka dla dzieci z charakterystycznym dźwiękiem jaki daje pozytywka, odtwarzana za pomocą telefonu prosto z Internetu.
Dodaj komentarz
0 KOMENTARZ